ایمیل 
چت آنلاین 
پشتیبانی 
آشنایی با قوانین Copy right
آشنایی با قوانین حق نشر (copyright)
اغلب برنامه هایی که خریداری می کنید تحت قانون حق نشر copyright قرار دارند و شما حق کپی کردن آنها را ندارید در صورتی که از یک نرم افزار که حق نشر دارد کپی تهیه کنید ،قانون شکنی کرده اید و در صورت شناسایی شدن ممکن است تحت تعقیب قانونی قرار بگیرید .ممکن است شما یک بازی را خریده و برای دوستان و اعضای خانواده ی خود از آن کپی تهیه کنید این کار غیر قانونی است.در محل کار اگر مدیر به شما دستور کپی کردن نرم افزار را بدهد،همیشه قبل از انجام اینکار ببینید که آیا اجازه ی انجام چنین کاری را دارید یا خیر،چون در بیشتر کشور ها شما شخصا مسئول قانونی اعمال خود هستید .سازمان های زیادی از جمله:فدراسیون مقابله با سرقت نرم افزار federation againstsoftwaretheft(FAST) وجود دارد که کارشان جلوگیری تکثیر غیر قانونی نرم افزار ها است.اغلب متن هایی که در اینترنت می یابید دارای حق کپی هستند .هرگز بدون اجازه به متن کسی دست نزنید و همیشه در صورت نقل قول نام منبع خود را ذکر کنید.سایتهای بسیاری کارهای هنری را به صورت رایگان در اختیار دیگران قرار می دهند برخی از آنها حق انجام چنین کاری را دارند اما اکثرا حق انجام چنین کاری را ندارند و ممولا به صورت غیر قانونی امکان دریافت کامل فیلم ها یا موزیکها را بصورت رایگان فراهم کرده اند.
حق نشر نرم افزارها
در صورتی که یک نرم افزار یا یک مجموعه از تصاویر را بر روی CD یا DVDخریداری کرده اید معمولا اجازه ی تهیه ی یک نسخه ی پشتیبان از آن را دارید تا در صورت خراب شدن CD یا DVD از نسخه ی پشتیبان استفاده کنید اما امکان توزیع و تکثیر آن را حتی در بین دوستان و اعضای خانواده ی خود ندارید ،بنابراین واضح است اجازه ی کپی و فروش مجدد نرم افزار را هم ندارید.
انواع نرم افزار ها از لحاظ قوانین حق نشر
در اکثر نرم افزار ها امکان مشاهده ی اطلاعاتی نظیر شماره ی شناسایی نرم افزار ،شرکت تولید کننده و نام خریدار آن وجود دارد که معمولا این اطلاعات در پنجره ای به نام About نمایش داده میشود با مشاهده ی این اطلاعات میتوانیم شماره سریال نرم افزاری را که خریده ایم ،مشاهده کرده و در صورت نیاز آن را یاددداشت کنیم.علامت © به معنای copyright میباشد.
نرم افزار ها را از لحاظ قوانین copyright میتوان به چند دسته تقسیم بندی کرد که با خصوصیات هر یک از آنها آشنا میشویم:
نرم افزار های دارای حق نشر:
اکثر نرم افزارها توسط شرکت های تولید کننده آن ها در بازار توزیع میشود و خریداران یک نسخه از آن را برای استفاده خریداری میکنند.طبققوانین حق نشر ،خریدار مالک نرم افزار نمیشود بلکه حق استفاده از آن را تحت شرایطی خاصی بدست می آورد.به عنوان مثال شما حق کپی یا فروش مجدد این نرم افزار را ندارید و یا طبق مجوز استفاده از نرم افزار فقط حق دارید بر روی یک رایانه آن را نصب کنید.در صورتیکه نرم افزار را رویCDیاDVDخریداری کرده اید معمولا اجازه ی تهیه ی یک کپی از آن را بر روی رایانه دارید،اما امکان توزیع و تکثیر آن را در بین دوستان و اعضای خانواده ندارید و مسلما اجازه ی کپی و فروش مجدد نرم افزار را هم ندارید.نرم افزار های پولی را میتوان از طریق شبکه ی جهانی اینترنت نیز دریافت کرد و با کارت های اعتباری پول آن را پرداخت کرد و شماره سریال مخصوص استفاده از نرم افزار را به صورت نامه ی الکترونیکی دریافت کرد که در واقع مجوز استفاده از این نرم افزار است .از آن جایی که در کشور ما قوانین حق نشر توسط برخی مصرف کنندگان رعایت نمیشود ،معمولا تولید کنندگان نرم افزار در ایران بر روی نرم افزار های خود قفل هایی قرار میدهند که به شما اجازه ی نصب تعداد محدودی از این نرم افزار را می دهند و شما میتوانید آن را کپی کرده و به دوستان خود بدهید با گسترش استفاده از اینترنت ،برخی از نرم افزار ها به صورت اینترنتی مجوز و شماره سریال خود را کنترل میکنند و اگرمتوجه کپی شدن غیر قانونی نرم افزار بشوند آن را از طریق اینترنت غیر فعال میکنند.
نرم افزار های رایگان FREEWARE
نرم افزار رایگان به نرم افزار هایی گفته میشود که تولید کننده به صورت رایگان در اختیار مصرف کنندگان قرار می دهد و به ازای نرم افزار هیچ پولی دریافت نمیکنند .معمولا این نرم افزار ها را در شبکه اینترنت قرار می دهند تا هر کس به آن نیازی داشت آن را بصورت رایگان دریافت کند.معمولا کپی و انشار این نرم افزارها مجاز است اما فروش یا اعمال تغییراتی در آنها ممنوع است.
نرم افزارهای اشتراکی shareware
نرم افزارهای اشتراکی به نرم افزارهایی گفته میشود که مصرف کننده برای یک مدت مشخصی به طور آزمایشی و رایگان از آن استفاده میکند.بعضی از نسخه های این نرم افزارها کاملا کاربردی بوده ولی بعد از مدت زمان مشخصی ،پیغام آزار دهنده ای میدهد و یا بخشی از امکانات آن غیر فعال میشود .که شما برای ادامه ی استفاده از آن باید نرم افزار را خریداری کنید.اخیرا در شبکه ی اینترنت اکثر نرم افزارها به صورت اشتراکی عرضه میشوند که این شیوه ی ارائه هم هم برای تولید کنندگان و هم برای مصرف کنندگان جذاب است،زیرا مصرف کننده ابتدا بصورت رایگان از نرم افزار استفاده میکند و در صورتی که از امکانات آن راضی بود برای خرید اقدام میکند وتولید کننده هم این فرصت را پیدا میکند که این نرم افزار توسط مصرف کنندگان بیشماری استفاده شود و احتمالا مشتری بیشتری بدست آورد.
نرم افزارهای نمایشیDemo
گاهی اوقات شرکت های تولید کننده نرم افزار برای معرفی قابلیت های نرم افزار های خود نسخه های نمایشی از نرم افزار خود را به کاربران می دهند که این نرم افزار ها صرفا نمایشی بوده و کاربردی نیستند و شما فقط نمایشی از امکانات نرم افزار را میتوانید مشاهده کنید و عملا نمیتوانید از آن استفاده کنید.
نرم افزارهای متن باز Open source
متن باز یا کد باز معادل عبارت open sourceاست.اکثر نرم افزارهایی که بر روی CD ها یا روی اینترنت،قرار دارند صرفا بصورت نسخه های ترجمه شده و اماده ی اجرا در اختیار شما قرار میگیرند .
ترجمهcompile،عملیاتی است که در آن کد برنامه های نوشته شده توسط برنامه نویسان که به آن کد منبع source code میگویند،پس از استفاده از مترجم ها compiler به گونه ای ترجمه میشوند که توسط رایانه قابل درک باشند .لازم بذکر است که اعمال تغییرات در اکثر برنامه های ترجمه شده ،امری بسیار مشکل و تقریبا غیر ممکن است. اکثر تولید کنندگان نرم افزار از این ویژگی برای حفاظت از کدهای نوشته شده ،استفاده میکنند.
نرم افزارهای open sourceنقطه ی مقابل رویکرد فوق میباشند.بعضی از تولید کنندگان نرم افزار ،علاوه بر این نرم افزار خود را بصورت رایگان در اختیار عموم قرار میدهند،کد منبع نرم افزار خود را نیز در اختیار عموم قرارمیدهند تا برنامه نویسان دیگر در صورت نیاز بتوانند نرم افزار را بنا به نیاز خود تغییر دهند (بر خلاف نرم افزار های freeware که تغییر در آن مجاز نبود)یا اگر اشکالی در نرم افزار پیدا کردند ،به راحتی با مراجعه به کد منبع آن اشکال را بر طرف کرده و نسخه جدید اصلاح شده را در اختیار دیگران قرار دهند .تغییر دهندگان نرم افزار متن باز میتوانند هزینه های توزیع و پشتیبانی را از کاربران خود دریافت کنند ولی ملزم به قرار دادن کد منبع در اختیار کاربران هستند.
نرم افزاری متن باز است که چهار شرط زیر را داشته باشد :
توزیع آزاد
کاربر اصل یا نسخه تغییر یافته برنامه را بدون پرداخت هزینه ای دریافت کند.
اجرای آزاد
کاربر بتواند برنامه را به هر قصدی اجرا کند.
دسترسی به کد منبع
امکان دسترسی به source برای کاربر وجود داشته باشد و کاربر بتواند نرم افزار را با توجه به نیاز های خود تغییر دهد.
انتشار تغییرات
امکان انتشار تغییرات داده شده در نرم افزار برای دیگران نیز وجود داشته باشد.
مزایای استفادهاز نرم افزار های متن باز عبارتند از:
امکان کپی،تکثیر و انتشار نرم افزار (با توجه به مجوز های پیش تعیین شده)
عدم وابستگی به شرکت خاصی
عدم وبستگی به نرم افزار یا نسخه ی خاصی از نرم افزار
عدم وابستگی به سخت افزار خاصی
مشارکت همگانی در تهیه ،ویرایش و انتشار نرم افزارها
امکان مشاهده آخرین تغییرات در هر نقطه از جهان
ایمنی استفاده از نرم افزار از نظر نبودن کد جاسوسی یا کد مخرب در آن
پایین آمدن هزینه ها با توجه به رایگان بودن نرم افزار
نمونه هایی از مهمترین نرم افزار های متن باز عبارتند از:
هسته سیستم عامل لینوکس
پایگاه داده MySQL
مرورگر فیرفاکس
نرم افزار کاربردی OPEN OFFICE ونرم افزارهای مدیریت محتوا و سایت ساز مانندJoomla,mambo,PHP Nuke
موافقتنامه های نرم افزاری
معمولا در هنگم نصب نرم افزار ها موافقتنامه هایی به کاربر نشان داده میشود که کاربر باید آنها را قبول کند تا نصب افزار نصب شود .کاربر باید موارد این موافقتنامه ها را مطابق قانون رعایت کند.
مجوز کاربر user license
فرض کنید در محیط کار خود بیش از یک رایانه دارید و میخواهید نرم افزاری برای همه ی آنها بخرید .بهتر است که به جای اینکه برای هر کدام یک کپی از نرم افزار را بخرید،یک مجوز کاربر تهیه کنید .مجوز کاربر شما را مجاز به نصب کپی نرم افزار خود بر روی هر رایانه ای میکند.بسته به تعداد کپی که میخواهید از این مجوز داشته باشید ،قیمت مجوز کاربر بیشتر خواهد شد .ولی در هر حال از خرید یک CDبه ازای هر رایانه ارزانتر است.در واقع چون شما نسخه های بیشتری میخرید تخفیف ویژه ای میگیرید.
قرارداد مجوز کاربر نهایی End user license agreement(EULA)
معمولا هنگامی که نرم افزاری را نصب میکنید در یکی از مراحل نصب باید با قراردادی به نام قرار داد مجوز کاربر نهایی توافق کنید .این قراردا نوعی توافق قانونی بین تولید کننده نرم افزار و خریدار آن میباشد.معمولا متن این قرارداد طولانی بوده و برای حمایت از تولید کنندگان نرم افزار در قبال استفاده های نادرست از نرم افزار برای اعطای حق تعقیب قانونی به تولیدکننده است .
در این قرار داد نحوه ی توزیع،فروش مجدد و تعدا کپی های مجاز که میتوانید از نرم افزار داشته باشید ذکر شده است.
قوانین حمایت از اطلاعات محرمانه و شخصی
با وارد شدن رایانه در عرصه اطلاعات ،به همان اندازه که نگهداری و پردازش اطلاعات آسان شده ، سرقت اطلاعات و سوء استفاده از آن هم تسهیل شده است.در بسیاری از سازمان ها و موسسات اطلاعات شخصی و ختی محرمانه افراد در رایانه ها نگهداری میشود .در اکثر این کشور های دنیا این قوانین تصویب شده و به اجرا درمی آیند.اگر در رایانه ی خود اطلاعات شخصی افرادی را داشته باشید وظیفه ی اخلاقی و قانونی شما در برخورد محترمانه و بدون سوء استفاده با این اطلاعات است.
سازمان های دولتی ،بانک ها،پزشکان و دیگر شرکت اطلاعات گسترده ای از مردم دارند ،که هم حساس و هم خصوصی است.در یک جامعه ی آزاد شما حق دارید مطمئن شوید که اطلاعات شما مورد سوء استفاده قرار نمیگیرند.
در اغلب کشورها این دسته حقوق در دسته ی قوانین حمایت از اطلاعات(data protection laws)قرار میگیرند.
طبق قوانین حمایت از اطلاعات شخصی ،اطلاعات دریافت شده برای یک هدف خاص فقط باید برای همان منظور مورد استفاده قرار گیرد .فرض کنید در یک موسسه آموزشی ثبت نام کرده اید و این موسسه در یک فرم اطلاعاتی مشخصات شما از جمله آدرس پست الکترونیک شما را دریافت کرده است.این موسسه حق ندارد آدرس پست الکترونیک افرادی که در این موسسه ثبت نام کرده اند را به شرکت های تبلیغاتی بفروشد.
این موسسه حق دارد فقط در مورد نامه نگاری و برای مطلع کردن شما از وضعیت آموزشی خود را از آدرس پست الکترونیک شما استفاده نمایند.
قاونو حمایت از اطلاعات شخصی در ایران
در سال های اخیر با توجه به گسترش استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات و اینترنت در ایران و لزوم قانونمند شدن فضای دیجیتال کشور،قوانین مرتبتی در این زمینه به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده است به همین منظور قانون تجارت الکترونیکی در سال 82 و قانون جرایم رایانه ای در سال 88 به تصویب رسیده و در کشور اجرا میگردد .مفاد این دو قانون مفصل بوده و مواد و بند ها و تبصره های زیادی دارد که خواندن کامل این دو قانون را به همه ی خوانندگان این مطلب توصیه میکنیم:
